Gazowe autobusy pogłębiają problem zanieczyszczenia powietrza
Autobusy na gaz CNG to pojazdy wykorzystujące paliwo kopalne, każdy taki pojazd generuje spaliny i przyczynia się do kryzysu klimatycznego emitując duże ilości CO2. Pomimo tego na ulicach miast, np. Warszawy, można spotkać autobusy gazowe z naklejką “jestem ekologiczny” – to kłamstwo. Badania[1] i raporty[2] potwierdzają, że autobusy na CNG generują miliony mikrocząsteczek szczególnie niebezpiecznych dla zdrowia – powodują choroby układu oddechowego, raka oraz wpływają na rozwój choroby Alzheimera. Mikrocząsteczki wraz z dużymi ilościami amoniaku, który jest produktem ubocznym spalania, tworzą mieszankę katalizującą smog. Autobusy na CNG generują także duże ilości gazów cieplarnianych – badania potwierdzają, że nawet nowe diesle są bardziej przyjazne środowisku pod tym względem.
– Każdy autobus gazowy na ulicach miast to pogłębianie problemu zanieczyszczenia powietrza. Samorządy powinny inwestować w technologie, które poprawiają sytuację. Autobusy gazowe to kosztowne społecznie i finansowo odkładanie niezbędnej elektryfikacji transportu publicznego. Tymczasem zegar tyka, każdego dnia oddychamy zanieczyszczonym powietrzem i ponosimy tego konsekwencje – komentuje Rafał Bajczuk.
Prawdziwe koszty CNG dla samorządów
Inwestowanie w autobusy na gaz, które w 2020 cieszyły się rosnącą popularnością ze względu na niską ceną zakupu i subsydia mogą kusić samorządy szukające oszczędności podczas pandemii - dlatego FPPE, równolegle do presji na administrację centralną, będzie edukowało samorządowców. Materiały o prawdziwych kosztach zakupu autobusu na CNG dotrą do 50 największych miast w Polsce.
– Chcemy przekonywać i apelować do rozsądku. Nasza kampania dotrze do prezydentów i burmistrzów kilkudziesięciu miast w Polsce, skontaktujemy się też z radnymi i miejskimi przedsiębiorstwami komunikacji publicznej. Świadomość szkodliwości CNG jest zbyt mała, zmienimy to. Wiedza o szkodliwości i prawdziwych kosztach użytkowania autobusów CNG powinna być powszechna wśród samorządowców – ostatecznie to oni podejmują decyzje o zakupie nowych autobusów w swoich miejscowościach – mówi Rafał Bajczuk.
Raport „Rynek autobusów CNG w komunikacji publicznej w Polsce”, opracowany przez Politykę Insight, pokazuje jednoznacznie, że koszty użytkowania autobusów na CNG są ostatecznie wyższe od korzystania z autobusów elektrycznych. Wpływ na tę sytuację mają koszty budowy infrastruktury, serwisu pojazdów i ceny gazu. Ta rachuba nie uwzględnia jednak trudnych do oszacowania kosztów społecznych spowodowanych chorobami mieszkańców i przedwczesnymi zgonami wywoływanymi przez zanieczyszczone powietrze.
Rządowa logika działań trudna do obrony
Wiedza o szkodliwości autobusów na CNG jest publicznie dostępna, FPPE jeszcze w 2020 bezskutecznie apelowała wraz z partnerami o zaprzestanie priorytetowego traktowania pojazdów na gaz. Unia Europejska w 2020 zobowiązała się do większej redukcji emisji gazów cieplarnianych. Rząd mówi o potrzebie możliwie szybkiego osiągnięcia neutralności klimatycznej przez Polskę. A mimo to nadal wspiera i promuje gaz ziemny. Kampania #stopCNG ma zadanie nakłonić rząd do zmiany stanowiska. Wraz z Fundacją Greenpeace Polska, Fundacją WWF Polska, Instytutem Spraw Obywatelskich i Polskim Klubem Ekologicznym Okręg Mazowiecki apelujemy o:
- objęcie paliwa gazowego CNG i LNG podatkiem akcyzowym;
- likwidację instrumentów wsparcia dla zakupów pojazdów zasilanych CNG i LNG, zarówno z funduszy unijnych, jak i polskich funduszy (FNT i NFOŚ);
- wyłączenie pojazdów na CNG z możliwości wjazdu do stref czystego transportu.
– Każde paliwo kopalne jest zabójcze dla klimatu, gaz ziemny nie jest wyjątkiem. Zmiany klimatyczne i jakość powietrza to jedne z największych polskich wyzwań w XXI wieku, dlatego rząd powinien porzucić subsydiowanie pojazdów na CNG i skupić się na wspieraniu bezemisyjnych pojazdów elektrycznych – to realne działanie na rzecz poprawy jakości powietrza i neutralności klimatycznej. Czas powiedzieć stop dla pojazdów gazowych na naszych drogach – podsumowuje prezes FPPE Marcin Korolec.
Przypisy:
[1] Raport organizacji Transport&Environment „Pojazdy na sprężony gaz ziemny nie mogą stanowić czystego rozwiązania dla transportu”, https://www.transportenvironment.org/sites/te/files/2020_06_CNG_particle_exec_summary_PL.pdf
[2] Raport Polityki Insight „Rynek autobusów CNG w komunikacji publicznej w Polsce”, https://www.politykainsight.pl/raporty/autobusycng
Więcej informacji udziela: Hubert Różyk, hubert.rozyk@fppe.pl